NIEUW: www.somedaythisday.nl

Lieve vrienden en familie,

Mijn eigen website is gelanceerd! Op www.somedaythisday.nl kun jij me volgen op mijn nieuwe avontuur. Welk nieuw avontuur? Over 2 weken stap ik het vliegtuig in en kom ik voorlopig niet meer terug op Nederlandse bodem. Hoelang ik ga reizen is onbekend, evenals mijn reisroute. Wat ik wel weet is dat ik een enkeltje heb geboekt naar Nairobi, Kenia. De aankomende 9 weken zullen de uitgestrekte Afrikaanse vlaktes mijn enige thuis zijn. Samen met een tent, slaapmat/-zak en een backpack stap ik aan bord van een safaritruck helemaal richting Kaapstad! Dit is het begin van een verre, lange, ongerepte wereldreis naar alle uithoeken van de wereld.

Ben je nieuwsgierig? Volg me op www.somedaythisday.nl

Liefs,
Suzanne

China 2012 - Beijing is écht mijn stad

24 mei

Beijing als eindbestemming is natuurlijk top. Maar nu ik er eenmaal ben besef ik wel dat mijn reis binnen enkele dagen tot een 'einde' zal komen. Ik ga deze dagen optimaal genieten, qua tijd alles eruit halen wat erin zit want uitrusten kan ik thuis. Beijing, surprise me!

Beijing ligt al honderden jaren op dezelfde plek en haar naam is in de loop der eeuwen vaak verandert. Beijing betekent letterlijk ‘Noordelijke hoofdstad'. De communisten noemden de hoofdstad Peking voordat ze eind jaren zeventig voor Beijing kozen omdat dit volgens de officieel goedgekeurde Pinyin-spelling is.
In Beijing zijn de drie belangrijkste religies ruim vertegenwoordigd: het boeddhisme, taoïsme en in mindere mate het confucianisme. Het Taoïsme is hiervan de enige echte inheemse Chinese religie. Het Taoïsme is opgericht door Lao Tse in de 7^e eeuw v.C. met als doel een filosofisch bewustzijn van het leven te bevorderen. De religie kent geen sterk aanwezige God en zoekt de verlichting naar ‘het Pad'. Taoïsten geloven in prestatie door inactiviteit, waardoor de dingen zich uit zichzelf kunnen ontwikkeling. Het Confucianisme is echter niet een religie maar een filosofie. De Chinezen ontlenen hun wetten, regels en gedragsregels aan de filosoof Confucius.

Zoals je hierboven kunt zien, heb ik me vanochtend verdiept in de Chinese geschiedenis en filosofieën. De National Geographic gids over Beijing heeft me al een goede indruk gegeven over de verschillende historische gebouwen. Nu mijn interesse gewekt is, maak ik me meteen klaar voor een bezoek aan de Verboden Stad.
De Verboden Stad, gelegen in de wijk Dongcheng, was vanaf de voltooiing in 1421 een 32 ha grote paleis voor keizers van de Ming- en Qing-dynastie. Het is één van de meest aantrekkelijkste schatten van China, maar het was toch een plek van weinig geluk voor de 24 keizers die er tot 1924 woonden. Er wordt ook wel gezegd dat de Verboden Stad het paleis is geweest die de naam gevangenis heeft verdiend. Een miljoen arbeiders en 100.000 ambachtslieden hebben gewerkt aan deze nieuwe stad. Het moest vaak gerestaureerd worden omdat het paleis voornamelijk in hout is uitgevoerd en het vaak afbrandde. Ook werd het vaak geplunderd door volken van buitenaf.

Door de buschauffeur heb ik me laten verlaten dat de Zuid-ingang het mooiste is, en dit klopt inderdaad. Via de Poort van de Hemelse Vrede, de ingang tot de Verboden Stad (waar het portret van Mao Zedong hangt), kom je aan op het Tianmanplein, waar ook het mausoleum van Mao staat. Het monopolistische Chinese Parlement domineert dit plein. Mao Zedong richtte op 1 oktober 1949 het communistische China op. Op de Poort staat dan ook zijn uitspraak: ‘'Lang leve het verenigde volk van de wereld!''. Je hebt zicht op de enorme ‘bloed'rode muren die zich aan beide zijden van de Meridiaanpoort bevinden. Hier staan 2 grote stenen leeuwen de keizerlijke gebouwen en tempels te beschermen. Achter de Meridiaanpoort ligt een enorm binnenplein met vijf marmeren bruggen over een gracht in het midden. En als je denkt dat dit het enige is wat je te zien krijgt, het je het flink mis want nu komen de 3 hallen van de Harmonie pas. Er zijn de Hal van de Opperste Harmonie, Hal van de Volmaakte Harmonie en de Hal van de blijvende Harmonie. Via de Poort van de Opperste Harmonie kom je het volgende gedeelte binnen, die nog mooier is dan het volgende en je je ogen weer bij uit kunt kijken. In de Hal van de Blijvende Harmonie ontving de keizer de buitenlandse gezanten en de Ming-keizers verkleedden zich hier voor de ceremonies. Het is erg indrukwekkend om de geschiedenis van de keizers te beleven nu ik hier sta. De details van de daken van de poorten en tempels zijn ongelofelijk en ook de marmeren bruggen zijn in perfectie gebouwd. Bij de Poort van de Hemelse Zuiverheid heb ik een tijdje stil gestaan. Hier zie je namelijk een draak die door de wolken vliegt op de enorme marmerenplaat van de trappen staan. Ik blijf me verbazen over hoe dit ooit gebouwd is en hoe ‘mooi' de keizers hier wel niet woonden. Al is dit beeld natuurlijk scheef omdat ik weet dit het paleis vroeger een gevangenis werd genoemd. Het is absoluut geen pretje geweest om hier te wonen.

Het ene gedeelte van de poorten is gerestaureerd en opnieuw geverfd, te zien aan de heldere kleuren terwijl des te meer je aankomt bij de Noord ingang, de kleuren juist vaag zijn en sommige poorten duidelijk aan vervanging toe zijn. De Poort van de Hemelse Zuiverheid leidt naar de vroegere keizerlijke woonruimtes, en waar alleen de dienaressen en de familieleden van de keizer mochten komen. Bij de Verboden Stad hangt nog zo veel geschiedenis, dat zodra je buiten staat naast de drukke autoweg, je je even afvraagt waar je ook alweer bent. Bij een bezoek aan Beijing mag de Verboden Stad absoluut niet overgeslagen worden.

Om bij te komen ben ik de weg overgestoken naar de overkant van de Verboden Stad, waar het Jingshan park ligt. In het park kun je rustig bijkomen op het terras of meedoen met de vele mensen die aan yoga- en Chinese gevechtskunsten doen. In het midden van het park staat de Hill, waar vanuit je een verbluffend uitzicht hebt over de skyline van Beijing terwijl je je midden in de groene stille omgeving bevindt. De volgens hoor je om je heen fluiten terwijl je in de verte de auto's op de 5-baanswegen ziet crossen. Naast dit park ligt het beroemde Beihai park. Je kunt er kanoën en uiteraard urenlang rustig ronddwalen. Bovenop de berg, in het midden van het park, staat een bijzondere pagode. Deze witte met goud bedekte zegels zie je niet vaak in de Boeddhistische cultuur. Een Chinese vrouw kwam springend voorbij gerend en wilde samen met mij op de foto. Wat hebben de Chinezen toch met foto's? Al maak ik er niet veel minder haha.

Uitrusten in de parken heb ik zeker gedaan, waarna ik in een overvolle bus ben gestapt om binnen 45 minuten terug te reizen naar het hotel. Tussendoor ben ik nog uitgestapt bij een Hutong, een oude wijk van vroeger. Het contrast is een gaaf gezicht, van de kleine houten huisjes om je heen naar de torenhoge massa gebouwen. Het vervoer in Beijing is uitstekend geregeld, al zijn de Chinese tekens moeilijk te lezen. Ze roepen de bestemming gelukkig wel om, daaruit kan ik opmaken wanneer ik uit de bus moet stappen. De manager van het hotel heeft me namelijk de stop verteld die het dichtste bij het hotel ligt. De Chinese klanken lijken allemaal zo erg op elkaar, al denken zij dat waarschijnlijk ook van het Nederlands. Alleen op pad gaan vind ik persoonlijk echt fijn, zo ontmoet je mensen die je anders misschien niet ontmoet had. Zo zaten er in de bus allemaal Chinezen aan mijn haar te frunniken en ze vroegen me in gebrekkig Engels of ik zo veel mogelijk wilde lachen want dat kan ik zo goed. China is zó leuk...

Van de avond acrobatic show had ik niet zo veel verwacht als wat ik gezien heb. De hele show eromheen met kostuums en muziek maakte de show compleet. De kunsten die ze uitvoeren zijn gewoon eng. Maar wel erg knap. Hetgeen dat me het meeste is bijgebleven is de ijzeren bol. Een man kwam aangereden op zijn motor en ja hoor, hij besloot in de gesloten bol volop rondjes te gaan rijden. Horizontaal of verticaal het maakte niet uit. Een minuut later reed een 2^e motorrijder met zijn motor de bol in. Met 2 motorrijders in tegengestelde richting crossen in een bol? Nooit gedacht dat dit mogelijk is. Tot mijn grote verbazing kwam nummer 3, nummer 4 en ook nummer 5 rondjes rijden in de bol. Ongelofelijk wat hier is gebeurd! Ik neem mijn petje af voor deze acrobaten.

Beijing: WAUW! Precies wat ik ervan verwacht had. Modern, drukke autowegen, goed openbaar vervoer (geweldig om met Chinese tekens erachter te komen welke busstop je moet hebben), grote winkelcentra's niet normaal. En dan de geschiedenis, prachtig, echt waar. Je kijkt je ogen uit hier. Beijing is echt mijn stad, ik voel me er thuis en na 1 dag ben ik al zo enthousiast dat ik het één van mijn lievelingssteden durf te noemen...

25 mei

Wat brengt de stad Beijing je zonder een bezoek aan de Grote Muur?

Toen China één natie werd in de 3^e eeuw v.Chr, bouwde keizer Qinshi Huangdi (van het beroemde Terracottaleger) van de delen die in de 7^e eeuw v.Chr waren neergezet, een eigen verdedigingsnetwerk met wachttorens en vuurbakens ter waarschuwing. De in de eeuwen daarna werd er door diverse keizers verder gewerkt aan de muur. De Chinese Muur is inmiddels 6430 km lang en doorkruist Noord-China van de Gele Zee in het oosten tot voorbij de plaats Jiayuguan in de Gobi-woestijn. Een geweldige prestatie noem ik het! Terwijl anderen het eerder een enorme onderneming of dappere dwaasheid vinden. Door gebrek aan tijd om ieder deel van de Muur te restaureren, haalde Technologie van de Japanners en Westerse machten de Chinezen in en vonden in het verleden een breuk in de veiligheid. Veel delen zijn door de oorlogsvoering totaal verwoest en zijn vandaag de dag nog steeds niet te bewandelen. Sommige wandelaars vinden het een uitdaging om de ‘verdwijnende' muur te beklimmen.

Het is erg bijzonder om op de Grote muur te staan. Ik heb een paar uur gewandeld totdat het einde van de muur in zicht was. Door een ruïne is er een onderbreking in de muur en kan er niet verder gelopen worden. Door de gladheid van mijn sandalen ben ik vaak naar beneden geglibberd op de steile klim. Hetzelfde stuk teruglopen lijkt alsof je op een heel ander stuk van de Muur staat. Ik ben op de reling van de muur gaan staan en reiziger Marcel heeft me op ten duur van de muur afgetrokken. Het voelde stiekem toch niet fijn om de afgrond achter me te hebben. Ik heb werkelijk genoten van ieder moment op deze historische muur en ik hoop in de toekomst meer tijd te hebben om ook verdwijnende delen van deze Muur te mogen beklimmen.

Helaas heb ik vandaag niet kunnen stoppen bij het Olympische Stadion, het ‘Vogelnest'. Er mogen vandaag geen bezoekers in dus ik heb het alleen vanaf een afstand kunnen zien. Niet dat het daarop minder maakt want het is én blijft een gigantisch mooi stadion.

Het Zomerpaleis, waar de toenmalige keizer zijn vrouw en harem hield, ligt langs een meer. Je kunt hier met een drakenboot naar de andere kant van het Zomerpaleis om de berg op te beklimmen. Ik ben naar boven gelopen via een rotspad wat eigenlijk geen pad bleek te zijn. Ook hier glibberen mijn sandalen weg. Is het eindelijk goed weer voor sandalen na het koude Tibet en dan heb ik spijt dat ik mijn sportschoenen niet heb aangetrokken... Maar ik heb de top bereikt en hier een tijdje naar het uitzicht staan kijken. De boten op het meer zijn een leuk gezicht. Wederom heb ik ook hier weer genoten van de diverse tempels die er staan. Vooral de daken zijn erg mooi en zien eruit als oude huizen. Geen één is hetzelfde en dat valt je alleen op zodra je er lang genoeg naar blijft kijken. Het is gezellig wandelen langs het meer en bij de verschillende ingangen staan er een aantal tempels, die iets weghebben van de Verboden Stad.

Na een lange uitputtende dag op de Chinese Muur en het Zomerpaleis, heb ik me laten verrassen door het Chinese toneel: de Kungfu show. De Kungfu master verteld een kleine jongen die op het punt staat om de kungfu school te betreden, over de geschiedenis van een andere kleine jongen die net als hij van zijn moeder en familie afscheid heeft moeten nemen en zijn leven doorbrengt in de kungfu school. Tijdens zijn opgroei leert hij de gevechtskunst te beheren, hij slaat stokken kapot op zijn hoofd, laat zijn buik vallen op een haarscherp mes en leert zelfs de beste kungfu strijders de baas te zijn. Op ten duur gaat het licht uit en aan en lopen er opeens monniken tussen het publiek door. Met 20 strijders oefenen zij de kungfu uit en ze beheren dit perfect tot in de puntjes. Aan het einde van het verhaal leert hij door middel van samenwerken met 2 andere strijders dat hij het kan halen en zijn familie los kan laten. Het is net een sprookje maar zo is het er vroeger wel echt aan toe gegaan. Het Chinese toneel heeft grote indruk op mij achterlaten. Zeker de kledij, de rollen en de emoties. Alles klopte.

Na de show heeft de lokale bus mij weer terug gebracht naar het hotel. Ik vind het nog steeds heerlijk om tussen de bevolking te staan met het openbaar vervoer. Laat morgen maar net zo'n mooie dag worden als vandaag in het indrukwekkende Beijing.

26 mei

De wekker heeft mij weer vroeg uit mijn bed gejaagd. Kris, een belg die een wereldreis maakt, heeft het festival Intro 2012 op internet gevonden en wilt hier graag heen. Ik heb met hem afgesproken dat ik eerst nog Beijing in wil en rond de lunch ook naar het festival ga. De bus heeft me naar de Pearl market gebracht. Bij een markt verwacht ik allerlei kraampjes en gezelligheid. In tegendeel bleek het een groot warenhuis te zijn met 5 verdiepingen. Alle neppe merken qua elektronica, kleding, tassen, schoenen en sieraden zijn hier te vinden. Ideaal om souvenirs in te kopen. Ik heb flink afgedingd tot een vijfde van de prijs. Ik ben inmiddels gespecialiseerd op het gebied van afdingen haha.

Helaas heb ik geen tijd meer voor de Tempel van de Hemel, de tempel waar ik zo graag heen wil. Ik ben er langs gelopen met de gedachte dat ik hier ooit nog terugkom voor deze geweldige stad met een groot contrast tussen modern en historie.

Na een taxirit van een uur bleek het adres wat ik in het hotel heb opgekregen van het festival, helaas niet het juist te zijn. De taxi heeft me afgezet bij het Art Gallery, waar het festival eigenlijk zou plaatsvinden. Intro 2012 is namelijk verplaatst doordat de Chinese regering het er niet mee eens was. Het is best een probleem geweest om er te komen maar gelukkig is het dan toch gelukt. Het festival blijkt twee uur later te beginnen doordat het op het laatste moment verplaatst is. Hierdoor is de ruimte ook niet optimaal. Bij binnenkomst om 15.00 uur zijn er voldoende drank- en eettentjes en ook entertainment groepen. Toni&Guy heeft zijn eigen kapsalon gebouwd waarbij een werknemer selecteert wie er gratis zijn/haar haren mag laten komen doen. En ja hoor, ik mag! Veel Chinese meiden zag ik met krul- en vlechtjes in de haren weggaan. Bij mij hebben ze iets heel speciaals gemaakt: een strakke hoge staart naar voren gestyled en het uiteinde touperen waardoor het lijkt alsof ik een kuif heb. Het mag misschien 'mode' zijn maar dit gebeurd me nooit meer haha. De muziek is flink aangewakkerd en veel mensen zijn flink uit hun dak gegaan. De House en Electric muziek in China is anders dan in het Westen maar dit is logisch natuurlijk. Bij het avondlicht kwam de Braziliaanse DJ Gui Boratto op het podium, wat zorgde voor een dik feest met een spectaculaire lichtshow.

Ik heb lekker gedanst, een hapje gepakt en de avond afgesloten. Althans, dat dacht ik want hoe ga ik terugkomen? Er zijn bussen ingezet om iedereen terug te brengen naar de Art Gallery. Er rijden weinig bussen en iedereen besluit dan ook op hetzelfde moment naar huis te gaan. Op het achterste van de bus, waar zich geen stoelen meer bevinden, ben ik opgepropt gaan zitten voor de drie kwartier durende busrit. Bij de Art Gallery zijn er 's nachts maar weinig taxi's te verkrijgen. Uiteindelijk heb ik toch een taxichauffeur zo ver kunnen krijgen om anderhalf uur naar de andere kant van de stad te rijden naar het hotel. Halverwege de rit besluit de chauffeur de snelweg af te gaan en langs bizar rustige straatjes te rijden. Ik heb het meteen op mijn heupen gekregen en mijn zakmes erbij gepakt. Ik heb de man een kaart gegeven van de stad en aangewezen waar het hotel ongeveer ligt. De man knikte en wist opeens weer waar het hotel staat. Tussendoor heeft hij me nog een aantal keer door niet-vertrouwende wijken gereden, waardoor mijn hart flink bonsde in mijn keel. Niet wetende waar de chauffeur je gaat afzetten is niet fijn zo midden in de nacht. Na twee uur rijden ben ik dan toch bij het hotel aangekomen. Naar fooi kan de chauffeur fluiten en angstig ben ik het hotel ingerend. Wat een belevenis weer...

Het is inmiddels 03.00 uur 's nachts maar ik wil toch nog even onder de warme douche staan en mijn koffer inpakken. Morgen is namelijk de laatste dag van deze reis aangebroken.

27 mei

It is time to go back home! Inmiddels heb ik een soort 'black out' van alles wat ik heb meegemaakt. Wat heb ik ook alweer gedaan in India en hoe zag Kathmandu er ook alweer uit in Nepal? Door de vele indrukken en de geringe tijd die ik mezelf gegeven heb om het te verwerken, hoop ik dat alle herinneringen bij thuiskomst weer boven gaan komen en ik mijn rust ga vinden. Op dit moment heb ik maar één woord voor deze reis: FANTASTISCH! Echt waar!

Zodra ik thuis gewend ben en weer in het ritme ben gekomen, zal ik nog een blog plaatsen over de gehele reis. Wat zijn de mooiste ervaringen, tegenvallers en leermomenten geweest...

China 2012 - Gigantische Terracottaleger

22 mei

In 1974 waren boeren bezig met het graven van een waterput. Tot hun grote verbazing stuitten zij opeens op enkele beelden. Iedereen weet over welke beelden ik het heb... over de Terracottabeelden natuurlijk. Naar schatting zijn er 6000 á 7000 soldaten, paarden en koetsen begraven onder de grond, gemaakt van gebrande pottenbakkersklei (de meeste licht bruin gekleurd). De beelden zijn gemaakt in 221-214 v.Chr. en naar schatting zijn er toen zo'n 700.000 arbeiders ingezet (ruim twee keer zo veel als bij de Chinese Muur). De krijgers zijn gemiddeld 1,87 m groot. Je kunt het Terracottaleger terug zien in 4 verschillende kuilen. In kuil 1 kom je oog in oog te staan met ruim 1100 soldaten. De archeologen zijn er nog druk bezig met het uitgraven van de rest van de soldaten en paarden. Kuil 2 is pas in 1976 ontdekt met 1000 soldaten, onderverdeeld in strijdwagens, cavaleristen en voetsoldaten. Indrukwekkend als je beseft wat voor een groot aantal nog onder de grond is begraven of nog in delen over de hele hal is verspreid. Opeens zie je een hand, been of hoofd onder de grond liggen terwijl je geen benul hebt in welke formatie deze ooit heeft gestaan.

Ik heb ruim de tijd uitgetrokken voor iedere kuil om de verschillende gezichten, uitdrukkingen en poses goed in me op te nemen. Bij aankomst van kuil 3 heb ik me nog meer verwonderd over het gigantische leger. Dit is namelijk het hoofdkwartier van het leger. De strijdbijlen, koetsen en nog meer kun je er zien liggen in een soort museum. Er lopen diverse gidsen die je maar al te graag iets vertellen over de voorwerpen. Kuil 4 is helaas leeg aangetroffen, al had mijn hoofd niet nog meer indrukken kunnen verwerken. Het gigantische Terracottaleger heeft zeker mijn aandacht getrokken. Ik vraag me af hoe dat men vroeger met zo weinig middelen, zo'n ontzettend mooi leger van beelden heeft kunnen maken?

Bij het Terracottaleger vind je in een achterhoek ook een theehuis. Een vrouw nodigde mij uit aan een tafel waar zij een theeceremonie voorbereidde. Met diverse theekopjes en theekruiden maakt ze overheerlijke thee klaar. Tijdens de theeceremonie heb ik mijn blocnote erbij gepakt om de herinneringen aan het Terracottaleger meteen op te schrijven. Mijn hoofd lijkt de laatste dagen wel een zeef, ik neem niets meer op en vergeet alles vrijwel direct.
In 1380, tijdens de Ming-dynastie, werd de Drum Tower gebouwd. De drums werden gebruikt om de tijd met een signaal aan te duiden en soms ook als een alarm in noodsituaties. De Drum Tower is 34 meter hoog en 53 m breed met twee verdiepingen. Rondom de Drum Tower is een groot warenhuis gelegen en diverse koffietentjes. Van al het lopen heb ik genoeg calorieën verbrand om bij de Starbucks het de caramal macchiato weer aan te laten vullen haha.

Voor ik het weet is de avond alweer gevallen in het moderne Xian en besluit ik op een Chinese traditionele wijze mijn buikje te vullen, namelijk met dumpling. Dumplings worden gegeten tijdens het Lentefestival om het begin van het nieuwe jaar aan te kondigen. Door ze te eten laten Chinzen zien dat ze elkaar geluk en voorspoed voor een nieuw jaar toewensen. Je zit met een aantal mensen aan een ronde tafel waarbij de dumplings constant neergezet worden. Dumpling is een 'deegbal' (halve maan, rond of plat) met daarin diverse vullingen. De dumplings die ik gegeten heb waren gevuld met vis, schaal en schelpdieren, varkensvlees, rundvlees, kip en vooral met veel groenten. Ik heb mijn vingers erbij afgelikt en ik raad het dan ook een ieder aan!

Na mezelf helemaal vol gegeten te hebben, had ik eigenlijk wel zin om terug naar het hotel te lopen. Nina, Floor en Anne zijn gezellig met mij mee gelopen. Langs een klein steegje zagen we allemaal lichten en veel beveiliging voor een ingang staan. Zo nieuwsgierig als wij waren zijn we er naartoe gelopen en gevraagd wat hier te doen was. De beveiliger sprak geen Engels en we hebben ons verstaanbaar gemaakt via de App Google Translate. De man snapte meteen hoe het werkte en antwoordde snel terug dat we door de manager van de club (club Ci-Ci) uitgenodigd werden om de club gratis in te mogen, zonder memberpas. We hebben dit aanbod uiteraard niet afgeslagen en werden met de lift omhoog gebracht. Bovenaan de lift stonden er een vijftal vrouwen, verkleed in de meest chique kleding, om ons te ontvangen. De beveiliger heeft ons een rondleiding door de club aangeboden. Toen ik eenmaal de dansvloer in liep, schrok ik me rot... Dit is de meest chique tent die ik ooit heb gezien! De bar, podium, plafond en vloer zijn allen gemaakt van glitter en glamour. De spectaculaire lichten en goede muziek zorgden er meteen voor dat ik een feeststemming kwam.

We moesten aan een tafel gaan zitten en genieten van alles wat er om ons heen gebeurde. Bij ieder tafeltje stond een barman te wachten tot hij een drankje in kon schenken. Een live-zangeres maakte er nog een spectaculairder feest van. En als het allemaal nog niet beter kon worden, kregen we van de manager ook nog eens een fles champagne aangeboden van maar liefst €100,-! In de club heb ik voor het eerst mooie Chinese meiden gezien. De haren waren perfect gestyled en ook de make-up was in zachte vorm aanwezig. Ik heb ontzettend gelachen met iedereen die ik er ontmoet heb en er een onvergetelijke avond aan over gehouden. Morgen weer zo'n feestje? Dat zou niet gek zijn...

23 mei

Het wandelen begint inmiddels ‘gewoon' te worden. In plaats van te gaan lopen op de City Gate, heb ik besloten om een fiets te huren. Samen met de andere 3 meiden heb ik een tandem gehuurd. Kun je je voorstellen dat je 4 meiden giechelend op een tandem de muur af ziet komen rijden? De chinezen wisten niet wat ze zagen en wij zijn niet bij gekomen van het lachen. Nina en ik maakten er werk van om zo snel mogelijk aan de andere kant van de Gate te komen en de wagens in te halen. Je had de gezichten van de chauffeurs moeten zien, hilarisch. Ontspannen op de fiets heb ik alle wijken in Xian bekeken en daardoor wist ik meteen de leukste plekken te vinden. Het uitzicht vanaf de Gate is erg mooi en het contrast tussen de oude huizen en de moderne shoppingmalls is enorm.

Ik ben in een wijk terecht gekomen met allemaal verf- en kinderspullen. Ik zou zo de hele markt willen leegkopen... De Wilde Gans Pagode is een tempel dat in het jaar 708 gebouwd is om de Boeddhisten vanuit India onderdak te geven en hier de geschriften te bewaren. Het is tevens het logo van de stad. De pagode is me tegengevallen, waarschijnlijk omdat het bouwwerk lijkt op andere gebouwen die ik tot nu toe gezien heb en ik daardoor verwend ben. Op ten duur kun je niet meer optimaal genieten van een tempel/pagode/klooster, je bent dan verzadigd. De tuinen om de Pagode heen zijn netjes bijgehouden en de felle kleuren maken de tuinen een bezoek waard.
Verderop lag er een man bedelend op straat met daarnaast een hond met zogende puppy's. De puppy's zijn zo te zien net geboren en dat zorgt ervoor dat mijn moedergevoelens boven komen. ‘‘Wat een schatjes en wat wil ik ze graag mee naar huis nemen''. Helaas is dit me niet gelukt. Na alle inspanning is mijn maag behoorlijk gaan knorren. Ik dacht bij een pizzahut even snel iets mee te kunnen nemen, maar na het bekijken van de menukaart, met pasta's met tientallen diverse sauzen en keuze uit zo'n 50 pizza's, kreeg ik trek in alles. Uiteindelijk heb ik gekozen voor de garnalen spaghetti met sambasaus. En wat was het lekker.

Na de lunch ben ik naar de Bell Tower gelopen. De houten toren werd gebouwd tijdens de Ming-dynastie, om de omgeving te domineren en te zorgen voor vroegtijdige waarschuwing van een aanval door rivaliserende heersers. Xian was namelijk een belangrijke militaire stad, dat je terugziet in de grootte (36 m hoog) en de historische betekenis van de houten toren. Het uitzicht is wederom super. Het mooiste aan de Bell Tower vind ik het plafond, door alle felle kleuren en de patronen die zorgen voor gezichtsbedrog. De Drum Tower heeft me overigens meer aangetrokken.

Ik heb mezelf weer eens overgegeven aan mijn vreetkick door Häage Dasz ijs te bestellen. De winkel is behoorlijk luxe met de loungebanken, spiegels en leren stoelen. In mijn coupe heb ik happy birthday chocolade gekregen omdat Nina zei dat ik jarig was. Wat kunnen we toch weer misbruik maken van de situatie...

Het is inmiddels alweer tijd voor de laatste trein, de nachttrein van Xian naar Beijing. Ik begin te wennen aan de treinen en vind het nog steeds hartstikke leuk om tussen de bevolking te slapen. Het is me opgevallen dat deze nachttrein het minste schoon is van alle treinen waarmee ik heb gereisd. Het toilet is zo verschrikkelijk smerig dat je alleen van de geur al misselijk wordt. Daar kwam nog eens bovenop dat ik me al niet goed voelde en de avond op het toilet heb beleefd. In de nacht voelde ik me al beter. Ik mag blij zijn dat m'n lichaam alles tot nu toe goed oppakt.

Ik sta te popelen om aan te komen in Beijing. De verwachting die ik van deze wereldstad heb is een moderne, Westerse stad waarbij er hopelijk wijken bewaard zijn gebleven in de oude staat. Mijn ervaring tijdens de afgelopen drie weken heeft geleerd dat mijn verwachting hard overtroffen is of dat het me tegen is gevallen. Ik probeer nog niets te verwachten van Beijing maar ik hoop er wijzer te worden van de Chinese cultuur en geschiedenis.

Tibet 2012 - Himalaya Express

20 en 21 mei

Wat heb ik ongelofelijk veel zin in de Himalaya Express/Hemeltrein. Velen verklaren me voor gek. Wie heeft er nou zin om 36 uur in een trein te zitten en op een hard bed te slapen? Nou, ik dus. Het uitzicht schijnt fantastisch te zijn. Ik kijk er stiekem ook naar uit om de Chinezen in hun dagelijkse routine mee te maken en naast ze te slapen. Hopen dat ik het ook zo positief ga ervaren.

De spoorlijn is geopend in 2006. In 1984 begon de bouw aan het 2000 km lange spoor, waar 20.000 arbeiders aan werkten. De maximale hoogte die de trein haalt is 5076 m en rijdt door het Tibetaans hoogland. De grond is op grote hoogte permanent bevroren, hier zijn speciale technieken voor gebruikt. De Hemeltrein vertrekt op tijd. Zodra de trein stijgt voel je meteen weer de druk in je hoofd. Door de trein wordt constant zuurstof geblazen zodat er weinig tot geen last van hoogteziekte is. Nadat de trein de 5000 m gepasseerd is en we gaan dalen, voel ik mijn oren meteen openklappen. Ik hoor veel mensen om me heen klagen over de geringe ruimte, harde bedden, vieze tafels en toiletten. Tsja, een trein moet je ook niet luxe verwachten in de laagste klasse. Dan had je geld neer moeten leggen voor de eerste klasse waarbij er meer ruimte is en wel een deur tussen het slaapgedeelte en de gang zit. Bij de laagste klasse, waar ik in slaap, zijn de coupés ingedeeld in 6 bedden. 3 bedden aan de linker- en 3 bedden aan de rechterkant. De onderste bedden zijn ook bedoeld om overdag op te zitten. Ik vind het erg gezellig om tussen de Chinezen te zitten, die overdag slapen en je verzoeken stil te zijn.'s Avonds komen ze tot leven en komen ze constant nieuwsgierig om het hoekje kijken wat je aan het doen bent. Ik kan er gelukkig wel om lachen en erger me er niet aan. Het rochelen en smekken onder het eten is even wennen maar ja, reizigers moeten zich immers aanpassen aan de Chinese cultuur en niet andersom.
Het toilet en wastafels worden ieder daggedeelte schoongemaakt en de lakens zijn, tot mijn grote verbazing, schoon. Het restaurant in de trein is niet veel soeps, er is 1 koude rijstmaaltijd en water en ice tea te koop. Gelukkig heb ik eerder de supermarkt leeggekocht, verhongeren doe ik niet.

Onderweg veel wilde paarden, ezels en yaks tegengekomen. Kinderen die de treinreizigers vrolijk toezwaaiden en pelgrims die de bedevaart naar de Jokhang Temple in Lhasa maken (pff die moeten nog een eindje...), zie je ook regelmatig voorbij komen. Af en toe heb je zicht op een verlaten dorp. Door de vele sneeuwval wonen er weinig mensen in dit gebied. Van het grauwe gebergte naar de besneeuwde bergtoppen, heldere rivieren, ijsvlaktes, grauwe vlaktes en opeens 's ochtends wakker worden met de groene bergen met modderige meren om me heen. Ik heb met mijn neus tegen het raam aangezeten. Tussendoor een slaapje doen maar toch oplettend naar het landschap blijven kijken. Met het laatste zicht op Tibet, realiseerde ik me hoe dankbaar ik ben dat ik in Tibet heb mogen zijn.

De trein is op tijd aangekomen in Xian. Het hotel ligt tegenover het station tussen de McDonald's en KFC in. Je wilt niet weten hoeveel mensen je uit het station ziet stormen voor een fastfood hap haha. Na 36 uur slaperig uit de trein gestaard te hebben, ben ik het zachte hotelbed ingedoken. Mijn hoop op een geweldige treinrit is uitgekomen. Deze treinreis heb ik voor geen goud willen missen! Slaap lekker.

Tibet 2012 - Culturele hoofdstad Lhasa

17 mei

Iedere dag lopen Tibetanen de kora op het Barkhor plein. De kora is eigenlijk een gebedsrondje om een tempel/klooster heen. Ondanks de Chinese overheersing blijven de Tibetanen optimistisch, zij hebben hun geloof in de DL en een goede afloop niet opgegeven. Bij sommigen heb ik het gevoel dat ze zo vaak mogelijk om het klooster heen lopen om hun zonden te vergeten en ze het gevoel hebben dat ze dan weer iets uit mogen gaan vreten. Ze dragen een gebedsketting bij zich met 108 kralen (heilig getal) en ze draaien met hun linkerhand kraal voor kraal met de klok mee tussen duim en wijsvinger. Ook draaien ze aan de gebedsmolens zodat de Om Mani Padme Hum opstijgt in het heelal.

Ik zal even in het kort uitleggen wat dit inhoudt. Om Mani Padme Hum is een mantra, een spreuk of gebed.
Om - staat voor meditatie
Ma -staat voor geduld
Ni - staat voor discipline
Pad - staat voor wijsheid
Me - staat voor vrijgevigheid
Hum - staat voor ijver
Je komt deze overal tegen op muren, langs paden, op gebedsmolens en op mani (beschermings-)stenen. Deze mantra beschermt tegen gevaar, zorgt voor verlichting, vermindert angsten, verhoord gebeden, geeft positieve energie, helpt geduldig te zijn en verbetert concentratie. Om Mani Padme Hum betekent letterlijk 'Looft het juweel dat bloeit in het hart van de Lotus'; waar je ook geboren bent, je zult een lotusbloem worden. Afkomst, status, kleur of religie mag geen reden zijn om iemand te veroordelen. Als iedereen dit nou zou toepassen...
De regels in Tibet worden alsmaar strenger en dit is zowel voor de Tibetanen als voor de reizigers zichtbaar. Zo mag je sinds 15 mei dit jaar niet meer met de auto op het Barkhor komen, waardoor de hotels moeilijk bereikbaar zijn. Ook mag je geen enkele tempel/klooster in zonder gids. Wel handig voor de uitleg maar vrij rondlopen wordt je hierdoor ontnomen. Het wordt steeds onvriendelijker om er nog te komen. De Tibetanen zelf zien op deze manier hun cultuur stukje voor stukje inperken. Over de veertiende (de huidige) DL mag absoluut niet gesproken worden. Zeker niet door de Tibetanen want dan kunnen ze meteen opgepakt worden. De gidsen moeten constant opletten wat ze vertellen want als de agenten iets verkeerds horen, worden ze meteen de gevangenis ingegooid of nog erger...

Het Potala Palace, winterpaleis van de DL, is omringd door driebaanswegen en een klein park. Het ligt op de grote berg Marpori. Na een klimtochtje van 130 m stond ik dan boven op het Potala Palace om over heel Lhasa uit te kijken. Het paleis is waanzinnig groot en bestaat uit het witte, rode en gele gedeelte. Het witte gedeelte is het voormalige verblijf van de DL en het rode het overheidsgedeelte. Elke lama had zijn eigen kamer en ze zijn precies zo achtergelaten. Binnenin staan ook enorme boeddhabeelden, sommigen van wel 3000 kg goud. Geen wonder dat de lama's hier zo graag woonden.
Na het Potala Palace ben ik de 'toerist' uit gaan hangen door naar de plaatselijke fastfood keten 'Dico's' te gaan voor een kipburger en een sundae chocolade. De medewerkers hebben constant gegiecheld, is het echt zo raar dat er een blanke meid een lunch komt halen? Aan het tafeltje naast mij waren 3 kindjes braaf hun Engelse huiswerk aan het maken. Erg leuk om de schoolboekjes te zien. Ongelofelijk hoe snel zij de Chinese tekens opschrijven.

De Jokhang Temple is het belangrijkste paleis van Lhasa, aangezien zich hier het belangrijkste boeddhabeeld bevindt. De tempel is uiteraard weer bekleed met veel goud en rode, blauwe, gele, groene details. In de tempel zie je constant weer monniken geld tellen. Het is me al vaker opgevallen maar het begint me nu een beetje tegen te staan. Boeddhisten van overal ter wereld doen schenken aan de tempels/paleizen/kloosters en willen graag gezegend worden door een monnik en dan staan er bij iedere tempel monniken geld te tellen? De vrouwen en kinderen in Tibet moeten fysiek keihard fysiek werken voor een loon van niets, waar ze niet eens rond van kunnen komen. Hier kan ik met mijn hoofd niet bij. Dit kan Boeddha nooit zo bedoeld hebben.

Bij een relatief grote supermarkt ben ik van de ene verbazing in de andere gevallen. Je kunt er namelijk je eigen vis vangen, deze wordt dan gevangen, gesneden en je krijgt de stukken in een plastic tas mee. 1 meter naast 'vang je eigen vis' staat er een man een gehele yak in stukken te snijden. Lekker hygiënisch zo open en bloot... Even verderop zat er eem vrouw in een winkelwagentje op haar gemak te telefoneren met de boodschappen op schoot, terwijl de man maar kon blijven duwen. Het moet niet gekker worden?! En ohja, de gebakken cake ligt achter een glazen vitrine en nog geen 20 cm ernaast hangen de kippen open en bloot. De supermarkt heeft 4 verdiepingen met ook nog een aparte sport-, kleding- en kinderafdeling. Eén rondje supermarkt en een zoektocht naar een pinautomaat heeft me 2,5 uur verder gebracht. Op deze manier vliegt zo'n dag voorbij.

18 mei

Eén van de must see's in Lhasa is voor mij het Sera klooster. Hier ben ik deze ochtend heengegaan. In het Sera klooster debatteren zo'n vijftig monniken met elkaar op een aparte manier. De monniken klappen hard met hun handen waarbij ze grote stappen maken en harde kreten uitkramen. Ze debatteren over de manier om verlichting te bereiken en hun hoofd leeg te maken. Om en om doen ze dit gedurende 6 dagen per week. Om de hoek zag ik een pad lopen wat leidde naar niemandsland. Ik ben er heen gelopen en hoorde in de verte mensen zingen en stampen. Zo nieuwsgierig als ik was kwam ik via trappen aan bij allerlei woningen waar de werkers de leem op de vloer aan het aanstampen zijn. Tijdens het werk zingen ze en maken ze er een soort 'toneelstuk' van. De jongens lopen aan de ene kant en de meiden wachten dan aan de andere kant, allemaal met hetzelfde ritme. De vrolijkheid straalt ervan af. Ik wist niet wat ik zag. Weer zo'n verrassende ervaring!

De Potala Palace sound and light show in de avond is erg romantisch. De vele lichtjes laten het park eromheen stralen en de watershow geeft het nog meer sfeer. Zo'n honderd mensen zie je dezelfde dans uitvoeren, met veel enthousiasme op hun gezichten. Wie zin heeft kan mee doen, en dat heb ik dan ook uiteraard gedaan. Hier wil je met niemand anders dan je liefde staan... Helaas heb ik het er alleen van af weten te brengen.

19 mei

Ik heb voor mezelf een fotoverbod-dag ingelast, om optimaal te genieten zonder af en toe bezig te zijn met de camerainstellingen. Het is me uitstekend bevallen moet ik zeggen. De omelet, apple pancake en toast met honing is me goed bevallen na een uitslaapochtend. Op zoek naar een fietsverhuurder heeft de politie geprobeerd om Nina en mij erheen te brengen. Van het ene bureau liep er een agent met geweer voor op en een agent met knuppel achter ons. Tientallen mensen zag je nieuwsgierig kijken wat we uitgespookt hadden. Bij het volgende bureau sprak er niemand Engels en ze snapten bovendien nog steeds niet waar we nou naar op zoek waren. Ik lag volledig in een deuk en kon het niet eens meer uitleggen. Gelukkig heb ik ze na 4 verschillende bureaus weten af te schudden en toch maar een ander plan getrokken. De moskee vinden is ook al niet gelukt waardoor ik een fietsriksja heb gepakt naar de Islamitische markt. Hier kun je gezellig wandelen en rond kijken naar de meest vreemde dingen die de mensen er verkopen. En ra ra wat stond er, de moskee haha. Ik heb het dus toch nog kunnen zien.

Op de laatste avond in Tibet heb ik bij de supermarkt voor de treinreis van 36 uur wat eten ingeslagen. Noedels, yoghurt, fruit, bruine broodjes, oreo koek, crackers, sap en water moet vast genoeg zijn. De laatste souvenirs inslaan is zo makkelijk nog niet als je ziet dat ze bij ieder kraampje hetzelfde verkopen. Uiteindelijk ben ik er toch uitgekomen dankzij Tashi. Hij heeft de keuze voor me gemaakt, waarna ik afscheid van hem heb genomen. Zo'n vriendelijke en geïnteresseeerde gids wens ik een ieder toe.

Tibet 2012 - Kloosters, meren en gletsjers

14 mei

Ondanks dat ik nog geen last heb van hoogteziekte, voel ik me niet optimaal. Zodra je je bed uitstapt om naar het toilet te gaan, ben je al buiten adem. Op deze hoogte zit er veel minder zuurstof in de lucht. 's Nachts is het erg koud en ben je kortademig doordat je ligt. Ontbijten (droge cake, pannenkoek en ei) is in Tibet en China relatief duur (€ 5,-) en onsmakelijk. Ik kan me prima vinden in de warme Tibetaanse en Chinese gerechten.

Vanmiddag heb ik de laatste keer zicht gehad op de Mount Everest, de rest van de reis is de berg niet meer te zien. Na 10 minuten gestaard te hebben, ben ik de bus ingestapt op weg naar de stad Shigatse. De weg is besneeuwd, velen yaks staan er op hun gemak met de poten in de sneeuw. Het verbaast me niets dat er nóg een controlepost is. Dit keer omdat we een bepaald district ingaan, wat ik nog kan begrijpen dat er dan controle is. Het ene toilet is nog smeriger dan de ander onderweg. Ik kan niet wachten op een hotel met eigen douche en toilet!
Tibet heeft een verbazingwekkend mooi landschap. Dat het mooi zou zijn wist ik al, maar als je er dan daadwerkelijk al 3 dagen doorheen rijdt, is het nog veel spectaculairder. De ene bocht is nog mooier dan de andere. Het landschap is ook divers dus je verveelt je niet snel. De wegen zijn goed, wat komt door de Chinese invloed. Onderweg zie je veel verlaten nomadententen. Dit komt omdat er vanaf 2008 veel sneeuwval is gevallen (dieren gingen dood dus geen voedsel) en de overheid daarom de nomaden een eigen huis heeft gegeven.

Het hoogste punt waar ik gedurende deze reis ben gekomen is de Gyatso La-pas op 5248 m. Deze hoogte is erg onprettig voor degene die last hebben van hoogteziekte. Op de pas hangen weer overal gebedsvlaggen, maar helaas zijn er weinig besneeuwde bergtoppen om me heen. La Lung-pas is qua dat betreft mooier. Je kan er gebedsbriefjes kopen met een spreuk erop en deze loslaten op de pas zodat je een wens mag doen. De verkopers dringen ontzettend aan dus daarom heb ik het niet gedaan. Ik heb toch al genoeg blessings en wensen aan India overgehouden. Bij de daling zijn er opeens veel bomen, je verwacht dit niet tussen het kale gebergte. Tijdens de lunch in Lhatse dacht ik goed te doen aan een bord spaghetti met tomatensaus. Ik had natuurlijk kunnen verwachten dat het anders was maar dit is echt niet te eten! Harde noodels met droge, smakeloze tomaten eroverheen is niet mijn ding.

Shigatse had ik heel rustig verwacht. Het is een leuke stad met veel marktjes en restaurantjes. De eerste glimp die ik heb opgevangen van het Tashilunpoklooster maakt me al erg nieuwsgierig. Hopende op een warme douche na 3 dagen, zijn we aangekomen bij het bekende Shigatse Yak Hotel. En yes, een warme douche, eigen toilet en zonder spiralen in de bedden ga ik een ontspannen nacht tegemoet.

15 mei

Yakyoghurt, yakboter, yakkaas, het smaakt allemaal heel zuur. Al is het yakvlees dan wel weer lekker, dat heeft de smaak van een biefstuk maar de structuur van runderstoofvlees. Het hoort erbij om de lokale gerechten uit te proberen. Eindelijk ga ik naar het eerste Tibetaanse klooster toe, iets waar ik lange tijd naar uitgekeken heb. Het Tashilunpoklooster is erg indrukwekkend. Het klooster is in 1447 opgebouwd door de eerste DL. Shigatse is de één na belangrijkste stad van Tibet, de stad van de PL (Panchen). En Lhasa de stad van de DL. Binnenin zijn er 3 stupa's: van de tiende, vierde en vijfde t/m negende. Er zijn 1000 verschillende Buddha's die ieder een andere betekenis hebben. De gezichten van de Buddha's lijken op elkaar maar aan de stand van de hand kun je zien wat het betekend. Tegenwoordig hoort 89% van de monniken bij de Yellow/Gelug-orde, één van de vijf hoofdscholen binnen het Tibetaanse Boeddhisme. De monniken dragen gele puntmutsen en de traditionele donkerrode gewaden ter herkenning. Ze zien er erg mooi uit.

Het Buddha beeld van de toekomst is gigantisch met zijn 26 m hoogte. Eén vinger alleen is al 1,20 m. Aan dit beeld hebben 400 mensen 4 jaar lang aan gewerkt. Je zou denken dat ze gek zijn om er zoveel werk aan te verrichten, maar geloof me; het werk is het meer dan waard als je ziet hoe prachtig de Buddha is.
Overal staan kaarsen en de Tibetanen scheppen hier boter bij om het licht te laten branden. Zodra ze dood gaan, hebben ze dat licht nodig om de weg te vinden naar een nieuw leven. Hiervoor is ook het Endless teken gemaakt, het heeft geen begin en ook geen eind. Zo zien de Boeddhisten hun levens ook.

Eindelijk is er weer leven om me heen door de leuke kledingwinkels, overal fruit- en sieradenmarkten en de restaurants met Indiaas, Nepalees en Tibetaans eten.

16 mei

Ik sta te springen om naar de volgende stupa te gaan: de Kumbumstupa in Gyantse. Gyantse is in 1733 opgebouwd, er loopt af en toe een man met paard en wagen door het oude dorp en er staan veel koeien. Verder is het er afgelegen. Binnen de kloostermuren staat de 35 m hoge Kumbumstupa. Ik vind het één van de mooiste bouwwerken in Tibet. Binnenin zijn er 112 kapellen vol Buddha beelden en muurschilderingen. De een is nog indrukwekkender dan de ander. De Buddha of sympathie is mijn favoriet, deze heeft namelijk 1000 ogen en armen om iedereen van hulp te kunnen voorzien. Het is een mooi plaatje. Boven de stupa heb je een geweldig uitzicht over het dorp en het fort aan de overkant.

De weg naar Lhasa gaat over veel passen en langs meren. De Chinezen vragen sinds 2012 op bijna iedere pas entreegeld van rond de 50 yuan (€6,50), wat voor hier veel geld is. De chauffeur heeft langs andere uitkijkpunten op de gletsjers en meren gestopt omdat je vanaf daar ook een schitterend uitzicht hebt en je dan niet langs al die geldposten komt. Ik snap dat ze er geld voor vragen, zij moeten het gebied bovendien onderhouden. Maar bijna niemand gaat nu meer op dat ene punt stoppen dus ze verzieken het voor zichzelf. Bij één pas is het zelfs zo dat je hoe dan ook moet betalen, al zou je geen fotostop willen maken. Ze gaan dan voor de bus staan en stormen de bus in dat ze van iedereen het geld willen hebben. Op deze manier wordt het niet toerist vriendelijk. De mooie turkooizen meren zoals het Scorpion Lake of Yamdruk Tso, zijn omringd door hoge bergen met op de achtergrond de besneeuwde bergtoppen. Wie wilt dit nou niet zien?

Ik ben op een plek geweest waar er vroeger sky burrials voorkwamen. Een sky burrial is een heilige manier om verder te gaan naar een nieuw leven. Een monnik snijd het lichaam in stukken en blaast op de hoorn om de gieren te roepen. De gieren zullen de lichaamsstukken stuk voor stuk opeten. Een stuk van de schedel wordt met klei verwerkt en daar worden weer amuletten of potten van gemaakt.De sky burrials komen vandaag de dag nog steeds voor in Tibet, hier mogen uiteraard geen mensen van buitenaf aanwezig zijn. Het is ook nog een verschil of het boven op de berg gebeurd of beneden. Dit gaat gepaard met geld, wie veel geld heeft mag boven op de berg, zo dicht mogelijk bij de hemel overgaan naar een nieuw leven. Zo zie je maar weer dat het in iedere cultuur gaat om geld (de ene dan wel meer dan de andere). Doordat de gieren op de plaats waar ik gestaan heb niet meer komen, worden ze nu gevoerd aan de vissen. De Tibetanen proberen een familielid altijd te redden maar als het geen zin meer heeft, stoppen ze met behandelen en spenderen zij veel geld aan de begrafenis. Ze hebben er eerder vrede mee omdat het leven niet eindigt. In Nederland blijven we koste wat het kost doorgaan met behandelen omdat we geen afstand kunnen doen.

Tashi vertelde me dat hij het fijn vind dat ik veel interesse in hem en zijn cultuur toon en noemde mij zijn eerste Hollandse vriend. Hij heeft me als dank een armband gegeven. Omdat Tashi 'geluk' betekent, brengt de oranje armband met gele kraal zelf ook nog geluk. Wat een sympathieke man. Overigens de enige Tibetaan die ik tot nu toe sympathiek noem. De mensen bij de kraampjes zijn irritant met toeschreeuwen en ze kunnen niet normaal communiceren. Een praatje maken kunnen ze vaak niet waarderen en je begrijpen dat weigeren ze ook. Tot nu toe vind ik de Indiërs en Nepalezen erg enthousiaste en vriendelijke mensen. Maar de Tibetanen komen op mij wat verbitterd over. Al is dat ook niet zo raar als je kijkt naar de regels en plichten die zij opgelegd krijgen. Ze mogen niet eens een eigen mening hebben...

Bij Lhasa aangekomen zie je een moderne Chinese stad. Overal hijskranen, grote hotels en brede drukke wegen om je heen. Gelukkig zijn er wel nog delen van Lhasa die in de Tibetaanse sfeer zijn behouden, maar de vraag is voor hoelang het nog zal zijn. De Barkhor is het centrale plein waar veel Tibetanen de kora lopen. Het plein staat vol met marktjes en loopt rond de Jokhang tempel. Het hotel waar ik de aankomende 4 nachten zal overnachten ligt precies aan dit plein, ideaal.

Tibet 2012 - Besneeuwde bergtoppen

12 mei

De weg naar de grens ligt tussen de hoge groene bergen, met om elke berg weer een waterval. Ik ben toch maar op één van de hangbruggen gaan staan om van het uitzicht te genieten, ondanks dat de hoogte geen pleziertje was. Je kunt door de ijzeren brug naar beneden kijken, recht in de afgrond. Er zijn zelfs mensen die van de hangbrug af bungee jumpen. Nou, mij niet gezien. Bij de grens moest er eerst een uitschrijving voor Nepal geregeld worden, dit ging vrij vlot. Door de stromende regen kwam ik aan bij de Chinese douane. Tibet staat onder strenge controle van de Chinezen. De grenscontrole ging tot grote verbazing vrij gemakkelijk, al hebben ze mijn gehele backpack ondersteboven gehaald en alles er met geweld weer ingepropt. Een grote bende! Je mag namelijk geen foto's of informatie van de DL bij je hebben. Na 45 min zijn we allen de grens over gekomen en de bus ingestapt. Tashi, de Tibetaanse gids, zal onderweg veel vertellen over de cultuur. Gelukkig heb ik door de problemen met het groepspermit gister niet hoeven overnachten in Zhangmu, het regent daar namelijk al een aantal dagen keihard en veel winkels zijn gesloten. Een geluk bij een ongeluk kun je wel zeggen.

Over de Friendship highway zie je het landschap al langzaam veranderen van groene bergen naar dorre, besneeuwde bergtoppen. Tashi Delek Tibet (Hallo Tibet). We waren nog geen 15 minuten in Tibet en de Chinese politie kwam de bus al invallen voor paspoort- en handbagage controle. Het geeft me het gevoel dat ze willen laten zien dat ze er zijn en wij hun regels maar te accepteren hebben. In Zhangmu mocht er niet gelunched worden, dan maar meteen de berg op. De eerste Tibetaanse maaltijd die ik geprobeerd heb is Thukpa: een grote kom met noedels, groenten en bouillon. Het smaakt goed en het zout en vocht heb je hard nodig i.v.m. de hoogte. Je moet 3 à 4 liter water per dag drinken, naast thee en frisdrank. Van de 1200 m in Kathmandu reizen naar 3750 m in Nyalam binnen een dag. Veel mensen krijgen door deze snelle hoogtestijging last van hoogteziekte. Hoogteziekte is eigenlijk vochtophoping, wat voor problemen in de longen en hersenen kan zorgen. Je kunt het voorkomen door veel water te drinken zodat je bloed dunner blijft en het vocht zich niet gaat ophopen. De eerste symptonen zijn hoofdpijn, misselijkheid en slapeloosheid.

Ach ja, een paar uur later kwam de Chinese politie nog een keer binnenvallen voor controle. Ze willen echt overal zicht op hebben; ben je bij de vorige plaats weggegaan en waar ga je heen. De plaatsen op de groepspermit moeten overeenkomen met de plaatsen waar je daadwerkelijk heen gaat anders wordt je het land uitgestuurd. Overal langs de weg zijn er kleurrijke gebedsvlaggen te zien, om de Goden te wijzen op de plaats waar mensen hun vereren. Er zijn 2 verschillende gebedsvlaggen: één die boven de huizen worden gehangen en geluk met zich meebrengt én de ander met een spreuk voor de monniken. Gebedsvlaggen horen bij het Boeddhisme. Het grootste deel van de Tibetanen hangen het Boeddhisme aan. Boeddha betekent 'de verlichte'. Zodra je verlichting vindt, ben je een Boeddha. Iedereen heeft keuzevrijheid en niemand kan een ander vertellen wat hij/zij moet doen. Wij kunnen aan de wereld bijdragen door meer aan andere te denken en elkaar te helpen. Naar mijn mening is dit een mooie denkwijze. Ik kom de aankomende weken vast meer te weten over het Boeddhisme.

De busreis duurt wel erg lang als je om de 15 min moet stoppen voor het toilet. Mijn blaas is niet gewend om 3 à 4 liter vocht per dag te verwerken. Het is meteen duidelijk dat je je warm moet aankleden, het is er behoorlijk koud. De guest house in Nyalam heeft te weinig tweepersoonskamers, waardoor Nina, Floor, Anne, Julia (gids) en ik op een slaapzaal slapen. De stank in de wc's (gat in de grond) is niet te harden, er is geen douche en het is er ijskoud (rond het vriespunt). Het voelt net alsof je je op de camping bevindt met de toiletrol onder je armen en de vloer bij elke stap kraakt. Dit soort accommodaties horen er nu eenmaal bij als je reist. We hebben met z'n vijven in één bed gezellig een film gekeken. Legging, sokken, trui en thee zijn onmisbaar in Tibet, zelfs in bed.

13 mei

De helft van mijn reis zit er inmiddels al weer op. India duurde voor mijn gevoel veel langer dan slechts een week en Nepal is juist voorbij gevlogen. Hopelijk worden de aankomende weken in Tibet en China net zo fantastisch als India en Nepal.

Vanavond zullen we in Tingri slapen (hoogste overnachtingsplaats) op 4700 m hoogte. Twee medereizigers zijn vannacht al erg ziek geworden. Het zal vandaag alleen nog maar erger worden omdat de overnachting in Tingri erg hoog ligt en we ook nog eens zullen stoppen op de La Lung-pas op 5050 m hoogte. Gelukkig heeft de buschauffeur voor slagroomflessen gezorgd, gevuld met zuurstof, in geval van gebrek. Ik hoop dat ik gespaard blijf van de hoogteziekte.
Rijdend naar Tingri komen we veel typisch Tibetaanse huizen tegen. De huizen zijn in 3 protectional colours geschilderd:
Wit - god van de sympathie (over het hele huis)
Rood - god van de wijsheid (dak van het huis)
Zwart - god van de energie (ramen en deuren).
De eerste yaks zijn gespot. Een yak is een grote buffel die de bevolking gebruikt voor vlees, melk, vacht en vervoer. Ze hebben een dikke vacht voor het koude klimaat en zijn gesierd met rode pluimen aan hun oor om het kwaad weg te houden.

De La Lung-pas op 5050 m is schitterend. Het hoogste punt van deze pas is gemarkeerd door een grote poort omhuld door vele gekleurde gebedsvlaggetjes. De besneeuwde Himalaya toppen die zo dichtbij lijken te zijn geven me kippenvel, en dan niet van de kou maar van de adrenaline dat ik Tibet écht bereikt heb! Het is overal helder weer, zo'n mooie blauwe lucht heb ik al een tijd niet meer gezien. De Himalaya toppen zijn overal om me heen goed te zien, nog beter dan door het vliegtuigraam. Al had ik de vlucht boven de Himalaya zeker niet willen missen.
Tashi, Tibetaanse gids, vertelde dat er pas weer vanaf 1980 reconstructies aan de kloosters van start zijn gegaan. In de jaren ervoor zorgde niemand voor de kloosters en monniken omdat ze de Tibetaanse cultuur wilden vernietigen. Het aantal monniken stijgt sinds enkele jaren weer, er zijn nu zo'n 500 tot 600 monniken in Tibet. De meeste Tibetanen (voornamelijk de boeren) worden op 15 tot 17 jarige leeftijd door de ouders gedwongen om te trouwen. Ze krijgen dan meer familieleden in huis zodat het werken op de boerderij eenvoudiger wordt. De kinderen van de boeren kunnen geen goede studie krijgen. Zodra ze de basislessen gevolgd hebben, en al zijn ze hartstikke goed in de studie, worden ze teruggestuurd naar de boerderij om daar te werken voor de rest van hun leven. Het is sneu dat de kinderen geen keuze hebben.

Met de angst dat de Tibetaanse cultuur niet voort zou bestaan, heeft de veertiende DL zich op jonge leeftijd laten wegjagen. Hij is gevlucht naar India in 1950. De DL heeft de PL (Panchen) verplicht te blijven zodat er iemand de controle kon houden. De Tibetanen zijn aan de ene kant blij met de Chinese invloed vanwege de aanleg van spoorlijnen en goede wegen. Maar ze hebben nu geen vrijheid meer, ze leven hoe dat de Chinezen het willen. In de grotere steden in Tibet heb je al een nieuw stadsgedeelte waar voornamelijk Chinezen wonen. De Tibetanen zijn langzaam naar de oude stadsgedeeltes gedreven, waar de kloosters staan. De Tibetanen zijn blij met westerlingen zodat de aandacht voor hun cultuur blijft bestaan. Obama mag de DL ook niet openlijk ontvangen omdat het een bedreiging zal vormen voor China.
De opvolger van de huidige DL is al gekozen door de Chinese overheid, uiteraard met Chinese denkwijze en belangen. Je snapt dat dit dramatisch is voor de Tibetanen. Ik vraag me af hoelang het duurt voordat de Tibetaanse cultuur volledig is weggevaagd. De Tibetanen kun je qua uiterlijk en kleding gemakkelijk onderscheiden van de Chinezen. De Tibetaanse- en Chinese politie kunnen nauwelijks Engels spreken, laat staan de bevolking zelf. Lezen en luisteren is voor hun te leren maar de Engelse klanken kan een Chinees bijna niet uitspreken.

De guest house in Tingri is verre van primitief, al had ik dit wel verwacht. Ruime kamers, met 2 tweepersoonsbedden, een bad, eigen zit toilet, prachtig plafond en lampen sieren het kleine koude dorpje. Het zicht op de Himalaya komt er ook nog eens bij. Wat kun je je nog meer wensen?! In de restaurants staan varkensoren en neus op het menu, ik heb de 'snacks' voor vandaag toch maar overgeslagen haha.
De meeste dorpsbewoners houden er niet van als je foto's van ze maakt. Dit is jammer omdat zij nog typisch Tibetaanse kleding aanhebben. Op de markt, die bestaat uit maar liefs 3 kraampjes, kun je de vrouwen met originele kleding bekijken. Zij bekijken jou net zo verbaasd als jij hun. Op de weg ligt een dode hond en zo te zien ligt het arme dier er al een paar dagen. Waarom de mensen het niet opruimen is me een raadsel. De honden zien er onverzorgd uit, dit komt door de dikke vacht waar al het vuil in blijft hangen. In principe worden de honden hier beter verzorgd dan in India. De Boeddhisten geloven namelijk dat monniken die het in een vorig leven niet goed hebben gedaan, terugkomen als hond. Daarom worden honden door de bevolking verzorgd en zie je er ook veel lopen bij tempels.

's Avonds heb ik samen met de 3 meiden in één bed lekker knus een film gekeken. We hebben een grote kan met heet water op de kamer gevraagd. Na de film zijn Nina en ik naar onze kamer gelopen, door de kou in het pikkedonker. Het moment dat we buiten stapten, zagen we een prachtige sterrenhemel. Ik heb nog nooit zo veel sterren bij elkaar gezien, het is net alsof je ze bijna kunt aanraken. Zou de sterrenhemel morgen in Shigatse net zo mooi zijn als hier?

Nepal 2012 - Geen Tibetaanse permit?

10 mei

Ontbeten op het dakterras van de guest house met het allermooiste uitzicht op Bhaktapur. De souvenirs zijn nog snel ingeslagen: klei maskertje en spicy Nepalese tea. De busrit naar Nagarkot duurt maar een paar uurtjes. Onderweg ben ik nog gestopt bij Changu Narayan tempel. Ook deze tempel vertelt haar eigen verhaal. Meerdere mensen hadden meer verwacht van de tempel en niet dat het zo kleinschalig zou zijn. Het dorpje waar je doorheen moet lopen om bij Changu Narayan aan te komen, heeft wel veel sfeer door de decoraties en families die elkaar op straat wassen. De graslanden en boerderijtjes op weg naar Nagarkot zijn mooi om te zien. Eindelijk is er weer frisse, blauwe lucht na de vervuilde steden. Overal zie je hoe de locals hooi en groenten verslepen van de ene kant van de berg via de hangbrug naar de andere kant. Nagarkot is een klein bergdorpje met maar weinig winkels en restaurants. De guest house waar ik overnacht is vrij luxe voor een bergdorp. Het restaurant heeft zelfs WiFi.

Tijdens het diner had gids Julia slecht nieuws: de permit voor Tibet wordt vastgehouden door de Chinese ambassade. De reden is dat de Chinezen de regels voor het permit verandert hebben en dit aan niemand hebben doorgegeven. Welke regel er er is aangepast is onduidelijk. Er liggen nog 12 andere groepspermits op de stapel. Er wordt wel gezegd dat de Chinezen net zo vaak de regels voor de permit veranderen als dat wij onze onderbroeken verwisselen, dus ja dan weet je het wel... Indien we morgen niet alsnog de permit krijgen, moeten we Tibet overslaan. Op dat moment voelde ik me echt rot. Mijn reis, met als hoogtepunt Tibet, zou een totaal andere wending kunnen krijgen. Na 10 minuten jammeren ben ik positief gaan denken: de permit komt er en zo niet, dan wordt er vast een goed alternatief aangeboden door Julia (de gids). Julia is in Nederland geboren en woont al 11 jaar in India (Noord-India). In plaats van dat we dus morgen naar Tibet gaan, slapen we nog een nacht in Kathmandu.

Gelukkig ben ik bij Nina in bed gedoken, zodat we de ontelbare insecten samen uit de kamer hebben gedreven. De vieze harige spinnen hadden van mij weg mogen blijven. Met de gedachte 'Please please please geef ons de groepspermit!' ben ik toch nog heerlijk in slaap gevallen.

11 mei

's Nachts 3 kussen gekregen van Nina, 'oh ja ik ben jarig'... Happy birthday to me! Om 05.00 uur zijn we gewekt vanwege de heldere lucht bij de zonsopgang. De Mount Everest herkende je meteen omdat de zon boven deze hoogste top opkwam. Adembenemend dit! Nog even terug mijn bed ingedoken en daarna bij het ontbijt ben ik verrast door de medereizigers en Julia. Ze hebben een liedje voor me gezongen, de ontbijttafel versierd, kaartjes geschreven en het personeel van de guest house kwam met een bosje bloemen naar me toe. Ik voel me in ieder geval jarig, zeker nadat ik een aantal telefoontjes van thuis heb gekregen.

De permit is nog steeds niet vrijgegeven. Er is inmiddels wel duidelijk geworden welke regel er opeens aangepast is: een groepspermit wordt gemaakt voor één groep die op dezelfde datum aankomt. Bij iedere groep is het zo dat de mensen op andere datums vertrekken vanuit China naar huis. De één vertrekt een dag eerder en de ander een week later. Tot vorige week toe was dit geen enkel probleem maar de Chinezen vinden nu dat op alle vertrekdata minstens 4 personen het land moeten verlaten. Hiermee willen ze dus bereiken dat de groep op dezelfde dag China uitgaat. De gids heeft 2 agents gevraagd om de permits aan te passen en alsnog in te voeren. Maar of dat vandaag nog gaat lukken? Wat een gedoe...

We hebben met de groep een trekking van een paar uur van Nagarkot naar het dal gemaakt. De bergdorpen die we al eerder door het busraam hebben gezien, daar liepen wij nu doorheen. De meeste locals kwamen meteen weer enthousiast naar ons toe. De geitjes, kuikentjes en kindjes kregen weer mijn volledige aandacht. Waarom zijn alle kleintjes zo ontzettend schattig? De huizen zijn erg schoon, het verfwerk netjes en ook de mensen zijn schoon. Een vader met zijn 2 zoons en dochter was constant aan het lachen naar Nina en mij. De zoontjes zag je constant rollebollen over de vloer. Ik ben er bij gaan zitten en meteen kwam het kleinste jongetje op mijn schoot zitten en de andere sloeg zijn armen om me heen. Wat een speciaal gevoel.
Op de terugweg naar Kathmandu hebben mijn reisgenoten de bus versierd met slingers, balonnen en een punthoed die ik de hele dag moet dragen. Er waren geen auto's op de weg, alleen de stakende bevolking. Ze staken omdat ze niet willen dat het land nog langer ingedeeld wordt aan de hand van het kastenstelsel. Zelfs de Brahmanen (hoogste kaste) staken omdat ze het er niet langer mee eens zijn. De locals juigen enthousiast naar onze bus omdat ze blij zijn met toeristen.

De bus dropte ons bij hetzelfde hotel in Kathmandu als waar we eerst waren. Als cadeau hebben Nina, Floor en Anne mij meegenomen naar een massagesalon voor een lichaamsscrub, lichaamsmassage en gezichtsbehandeling. 3 uur lang ben ik verwend, alles voelt nu zo zacht aan. Bedankt meiden!
Met z'n allen zijn we gaan dineren in een lounge restaurant, Third Eye, met kussens op de grond en lage tafels. Het kaarslicht, Tibetaanse muziek en Buddha beelden maken het er erg gezellig. Het eten is er super lekker, vooral de steak- en pastagerechten zijn aanraders. Plotseling kwam Julia binnen gelopen met pretoogjes: DE GROEPSPERMIT IS BINNEN! Yeah yeah yeah, een mooier verjaardagscadeau kun je niet krijgen.

De muts met badge heb ik de hele dag gedragen, wat voor grappige reacties zorgde van de mensen op straat. Er werd zelfs merry christmas gezongen haha. Net toen ik mijn verjaardag voor mezelf wilde afsluiten, kwam het personeel zingend aangelopen met een grote slagroom-chocolade-kers taart, 'Happy 21st birthday Suzanne'. Beter kan deze verjaardag niet worden?! Samen met de 3 meiden ben ik toch nog een bar ingelopen, ook al moeten we morgen om 06.00 de bus in naar de grens. In de eerste bar, Funky Buddha, liep een stelletje gekken rond, verkleed als piraten en Jezus. Na een drankje zijn we snel doorgegaan naar een loungebar. Mijn 21e verjaardag is een dag geweest om niet meer te vergeten!

De komende dagen vervolg ik mijn reis over de Friendship Highway van Zhangmu tot Lhasa (720 km). Onderweg zal ik verblijven in Nyalam, Tingri, Shigatse en Gyantse.